Bij 30% van de Nederlandse gemeenten sluiten starters nu gemiddeld een hogere hypotheek af dan doorstromers. Volgens De Hypotheekshop is dit een signaal dat starters met een toenemende druk te maken krijgen.
Dit blijkt uit de tweede editie van het jaarlijkse onderzoek van De Hypotheekshop naar hypotheken per gemeentes in 2024, op basis van HDN-data. Starters sluiten bij 102 van de 342 gemeenten een hogere hypotheek af dan doorstromers. Dat is een lichte stijging ten opzichte van vorig jaar (toename met acht gemeenten). De trend doet zich vooral voor in kleinere gemeenten, maar ook in grote steden als Almere, Haarlemmermeer en Zaanstad.
Martin Hagedoorn, manager Product & Business Expertise bij De Hypotheekshop: “We zien dat de uitdagingen voor starters toenemen, vooral in Utrecht en Flevoland, provincies met een grote schaarste aan koopwoningen. Dit heeft te maken met de combinatie van hoge huizenprijzen en een beperkte financieringsruimte. De problematiek is het meest zichtbaar in de kleinere gemeenten. Het is zorgwekkend dat starters steeds meer risico’s moeten nemen om een woning te kunnen bemachtigen. Denk daarbij naast een hoge hypotheek ook aan fors overbieden en kopen zonder financieringsvoorbehoud. Het valt te verwachten dat het aantal gemeenten waar starters een hogere hypotheek sluiten dan doorstromers de komende jaren verder zal toenemen.”
Expats beïnvloeden marktdynamiek
De stijging van hypotheekbedragen bij starters komt deels ook door de toename van expats op de woningmarkt. Expats vallen namelijk onder de categorie koopstarters, wat bijdraagt aan een verhoging van de gemiddelde hypotheekbedragen binnen deze groep. Hoewel er geen specifieke cijfers beschikbaar zijn over expats, is het duidelijk dat hun aanwezigheid de marktdynamiek beïnvloedt.
Daarnaast lenen veel starters boven op hun hypotheek extra geld van ouders of maken zij gebruik van de SVn starterslening van de gemeente. “Dit maakt de daadwerkelijke financiële positie van starters vaak complexer dan de cijfers alleen doen vermoeden”, stelt de woordvoerder van De Hypotheekshop.
Hypotheken stijgen harder buiten de Randstad
De hypotheekstijging is in 2024 groter buiten de Randstad dan daarbinnen. De hoge huizenprijzen in de Randstad dwingen huizenkopers om hun zoekgebied te verleggen naar rustigere en betaalbaardere regio’s. Dit heeft geleid tot een sterkere stijging van de gemiddelde hypotheken in deze gebieden.
In sommige grotere gemeenten, zoals Amstelveen en Vijfheerenlanden, zijn de gemiddelde hypotheken van doorstromers zelfs gedaald. Mogelijk dat hier de grenzen van de betaalbaarheid in zicht komen.
Huizenprijzen stijgen harder dan hypotheken
Hoewel huizenprijzen in 2024 met 8,7% stegen volgens het CBS en het Kadaster, bleef de gemiddelde hypotheekstijging beperkt tot 8,4% voor starters (tot 350.600 euro) en 7,6% voor doorstromers (tot 368.700 euro). Hypotheekverhogingen voor verbouwingen en andere doeleinden stegen met 11,8% (tot 79.500 euro), wat hoger ligt dan de huizenprijsontwikkeling. De beperktere stijging van hypotheken van huizenkopers komt doordat eigen middelen, zoals overwaarde en schenkingen van ouders, steeds belangrijker worden. Voor doorstromers speelt vooral de overwaarde een grote rol.
Bron: Infinance